Muğla’nın Ortaca ilçesi Dalyan Mahallesi, dünyaca ünlü İztuzu sahili, kaya mezarları, çamur banyoları ve Kaunos harabelerinden sonra ‘Mavi Yengeç’iyle de tanınıyor. Protein zenginliği ve tadındaki büyük lezzet nedeniyle son yıllarda tatilci ve turistlerin vazgeçemediği yengeçler, Dalyan Kanalı ve denizle akarsuyun birleştiği lagünlerde yaşayan, adını kıskaçlarındaki mavi renkten alıyor. İztuzu Plajı'nın göl tarafı ile Alagöl bölgelerinde avlanan mavi yengecin asıl vatanı Kuzey Amerika.
DALYAN’DA NE YENİRİN CEVABI MAVİ YENGEÇ
Muğla Dalyan denilince herkesin aklına kaya mezarları, Kaunos Antik Kenti, İztuzu Plajı, Caretta Caretta, termal suları ve çamur banyoları akla gelir. Fakat Dalyan’da ne yenir denince ilk akla gelen yiyecek ise Mavi Yengeç olur. Mavi Yengeçler restoranlardan ayrı olarak kanaldaki tekne turları sırasında veya hazır satılan yerlerden de temin ederek yenilebiliyor. İklim, su sıcaklığı gibi faktörlerin uygun olması nedeniyle Dalyan bölgesinde popülasyonu çok yüksek olan yengeçlerin baş müdavimleri Caretta Caretta kaplumbağaları. Yüksek protein değeri ve lezzetiyle son yıllarda ekonomik değeri de yöre turizmine büyük katkı sağlıyor. Köyceğiz gölü, Dalyan Kanalı ve deniz ile Dalyan kanalının birleştiği lagünlerde avlanıyor.
AFRODİZYAK ETKİSİ SOHBETLERİN ANA KONULARI ARASINDA
Ana vatanı Kuzey Amerika olmakla birlikte ülkemizde de Kuzey Ege'deki acı sulu lagünlerde yaşayan Mavi Yengeç, Ege ve Akdeniz kıyılarına yayılarak popülasyonunu oldukça genişletti. Et kalitesi ve ekonomik değeri açısından gelişmiş ülkelerde lüks bir ürün olarak oldukça yüksek fiyatlarla satılan mavi yengeç Çin, Tayland, Endonezya, Japonya, Filipinler, İspanya, Fransa ve ABD gibi ülkelerde önemli miktarda tüketiliyor. Göğüs ve kıskaç etleri yenilen mavi yengeçler genelde plankton, balık, bitki, yumuşakça ve kabuklularla besleniyor.Mavi yengeç eti kayıtlara göre fosfor, magnezyum, çinko, kalsiyum ve demir açısından çok zengin. Bölge halkı mavi yengecin afrodizyak etkisi olduğunu belirterek doğal viagra olarak kabul ediliyor.
AYDA BİNLERCE YENGEÇ TÜKETİLİYORDU
Dalyan kanallarında avlanan mavi yengeçler, hem avlandıkları yerlerde tanesi büyüklüğüne göre ve hem de çevredeki restoranlarda pişirilerek tatilcilere ve turistlere satılıyor. Önceki yıllarda balıkçılığın yanında önemli bir geçim kaynağı haline gelen mavi yengeçler için av turları bile düzenleniyordu. Fakat soyunun kontrolü için yengeç avcılığı sadece Dalyan Su Ürünleri Kooperatifi’ne (DALKO) verildi.
MAVİ YENGEÇ NASIL PİŞİRİLİR?Pişirilmeden önce fiyatlarına baktığımızda değişken rakamlarla rastlamak mümkün. Yengecin büyüklüğü ve tane sayısına göre değişiyor. Büyük marketlerde pişmemişinin tanesi 65 lira ile 90 lira arasında değişiyor. Pişirilmişlerin kilosu ise en düşük 350 liradan başlıyor. Restoranlarda ise tabii ki daha farklı ücret uygulanıyor.
Pişirilmesine gelecek olursak, tuzlu sudan alınan yengeçler sırtından üst kabuğu alınarak temizlenir. Tuzlu suda yıkanıp tencere içine ters bir şekilde yatırılır. Tencere içine ayrıca sarımsak, limon suyu, zeytinyağı konulur. Kısık ateşte ağzı kapalı bir şekilde 10-15 dakika bekletilir. Yengecin azlık ve çokluğuna göre üzerine su ilave edilir. Harlı ateşte tencerenin ağzı kapalı biçimde 5 dakika pişirildikten sonra servis yapılır.