Muğla’nın Marmaris ilçesinde günübirlik teknelerinin vazgeçemediği bir yüzme noktası olan Akvaryum Koyu’nda Denizli’deki Pamukkale’yi andıran travertenleri görenler şaşırıyor. Karadan ulaşımın olmadığı, berrak deniziyle büyük beğeni kazanan koydaki travertenler her geçen yıl fazlalaşıyor. Travertenleri seyrederek yüzen, üzerlerinde fotoğraf çektiren yerli ve yabancı turistler doğanın tadını çıkarıyor.
GÖREN ŞAŞIRIYOR
Bölgenin Marmaris’e uzak olması nedeniyle çoğu günübirlik teknenin uğramaması travertenlerin çok daha fazla bilinmemesine etken oluyor. Bölgeden geçen teknelerdeki insanlar ise koyun içine girmediği sürece kayalar arasında ve denizin içindeki travertenleri göremiyor. Fakat koy içine demirleyip yüzen kişiler sahile çıktıklarında karşılarına çıkan manzara karşısında büyüleniyor. Aslında koya uzaktan dikkatli bakıldığında görmemek imkansız.
DENİZ TUZUNU TOPLAMAK İÇİN KARAYA ÇIKTIĞIMIZDA FARK ETTİK
Travertenleri ilk bulanlar arasında olan ve oluşumun birkaç yıldan bu yana sürekli arttığını belirten Orca Teknesi sahibi Kaptan Nail Balcı, “Şimdiye kadar kimse buranın farkında değildi. Biz de aslında travertenlerin farkına burada kış boyunca oluşan deniz tuzunu toplamak için karaya çıktığımızda fark ettik. Doğrusunu isterseniz biz de yıllardan bu yana buraya turist getiriyoruz ama böylesine önemli bir konumda olacağını düşünmemiştik” dedi. Balcı şöyle devam etti: “Her sabah Marmaris’ten hareket ettikten yarım saat 45 dakika sonra burada yüzme molası veriyoruz. Deniz çok temiz. Burada herkes çok mutlu oluyor. Özellikle kışın yağışlar fazlalaşınca travertenler giderek artıyor” dedi.
KIŞIN DENİZ VE KARADAN SU FIŞKIRIYOR
Değişik alanlarda sürekli yeni oluşumların başladığını belirten Balçı şunları söyledi: “Önce kahverengilik vardı sonra beyazlaştı. Buradaki su yaz kış sürekli aktı ve bu nedenle oluşum çok daha hızlı oldu. Sezon başında turlara ilk başladığımız zaman deniz içinden resmen yukarıya doğru tatlı su fışkırıyordu. Bu sayede buradaki traverten gelişimi diğer yerlerden çok daha kısa sürede oldu. Konuyu taşıdığımız bilim insanları, ‘burada su akışı olmasa kayalar beyaz olmaz. Bu durum kırık kuşaklarında eski ya da yeni kızgın su içeren alanlarda görülür. Bunlar içinde mineralleri çok yüksek yer altından gelen sulardır. Deniz suyu olmayıp içinde bol miktarda kalsiyum, karbonat ve magnezyum bulundurur. Bu sular yüzeye çıktığında içindeki karbondioksit uçar, geri kalan kalsiyumoksit suyun aktığı taşın üzerinde çökelir. Böylece beyaz çökelezler bırakır’ dediler.”
PAMUK BEYAZI KAYALARIN OLMASI SULARIN GELDİĞİNİ GÖSTERİYOR
Buradaki pamuk beyazı kayaların olmasının bölgeye belli zamanlarda suların geldiğini gösterdiğini de bilim insanlarından öğrendiğini belirten Kaptan Balcı, “Bize bunların kimyasal çözümlemesi yapılırsa kaç metreden geldiği ve yeraltındaki kaynaktaki sıcaklığının ne olduğu belirlenebileceği de söylendi. Bunun için potasyum sodyum, magnezyum bileşiklerinin oranlarını belirli olması gerekiyormuş” dedi..
PAMUKKALE TRAVERTENLERİ NASIL OLUŞUR?Travertenler aslında bir kaya türü olup çok yönlü, çeşitli nedenlere ve ortamlara bağlı, kimyasal reaksiyon sonucu çökelme ile oluşuyor. Pamukkale’de termal kaynağını meydana getiren jeolojik olaylar olarak bölgede sıcaklıkları 35-100 C arasında değişen 17 sıcak su alanı bulunması gösteriliyor. Çeşitli kaynaklara göre Pamukkale’deki termal su, kaynaktan sonra, 320 metrelik kanal ile traverten başına geliyor. Buradan, 60-70 metrelik kısmi çökelmenin olduğu traverten katkatlarına dökülüyor. Kaynaktan çıkan 35,6 Co sıcaklığında, içinde yüksek miktarda Kalsiyum Hidro Karbonat bulunan suyun havadaki oksijen ile olan teması sırasında Karbondioksit ve Karbonmonoksit uçarak, kalsiyum karbonat çökelmekte ve traverten oluşumuna sebep oluyor. Kalsiyum karbonat, başlangıçta yumuşak bir jel halindedir Zaman içinde sertleşmekte ve traverten olmaktadır.