Muğla’nın Fethiye Belediyesi, Kordonboyu’na Cumhuriyet Gazetesinin kurucusu ve Fethiyeli olan Yunus Nadi Abalıoğlu’nun anısını yaşatmak için Yunus Nadi Parkı ve Anıtı’nı kazandırarak önemli bir kültürel mirasa sahip çıktı. Parkta yer alan heykel, onun Türk basınındaki önemli rolünü simgeliyor.
Açılış törenine Fethiye Belediye Başkanı Alim Karaca, Cumhuriyet Vakfı Başkanı Alev Coşkun, CHP İlçe Başkanı Mustafa Koyuncu, eski Bursa milletvekili Dr. Ceyhun İrgil, Cumhuriyet gazetesi yazarları ve birçok STK temsilcisi ile vatandaşlar katıldı. Etkinlik, Yunus Nadi’nin anısını yaşatmanın yanı sıra, toplumda Cumhuriyet değerlerinin önemine de vurgu yaptı. Bu tür projeler, yerel kültürel mirası koruma ve toplumda farkındalık yaratma açısından büyük bir katkı sağlıyor.
“FETHİYE’MİZE KAZANDIRDIK”Program heykeltraş Onur Fırat Fen’in konuşması ile devam etti. Yunus Nadi anıtının mimarı Fırat Fen, heykelin yapılış süreciyle ilgili bilgiler verdi. Fethiye Belediye Başkanı Alim Karaca’ya böyle güzel bir anıtı ilçeye kazandırmasından dolayı teşekkür eden Onur Fırat Fen, “Şubat ayında başladık ve güzel bir anıtı Fethiye’mize kazandırdık” dedi.
Mimar Ahmet Karaören ise, “Bizim hayatımızın en büyük parçası Cumhuriyet Gazetesi. Beni Cumhuriyet Gazetesi okuttu. Benim için Fethiye ve Cumhuriyet çok değerli” diye konuştu.
“FETHİYELİLERİN VEFASI”Cumhuriyet Gazetesi İmtiyaz Sahibi ve Cumhuriyet Vakfı Başkanı Alev Coşkun konuşmasına ‘Fethiye’nin çalışkan başkanı’ diyerek başladı. Alim Karaca’yı vefalı davranışından dolayı tebrik eden Coşkun, “Ben bir soru sormak istiyorum. Bu parkın, sanat evinin ve Yunus Nadi anıtının temel anlamı nedir? Bana göre Fethiyeli, Kuvayi Milliyeci Yunus Nadi’ye, Fethiyelilerin vefasıdır. Bu vefanın gerçekleşmesinde emeği olan başta başkanımıza ve tüm emek verenlere Cumhuriyet Gazetesi adına teşekkür ederim” dedi. Alev Coşkun konuşmasına Yunus Nadi’nin hayatı hakkında bilgi vererek devam etti.
KARACA: CUMHURİYET DEĞERLERİNE SAHİP ÇIKMAYA DEVAM EDECEĞİZTürkiye'nin ilk kadın ilahiyatçısı ve akademisyeni Bahriye Üçok’u ölüm yıldönümünde anarak konuşmasına başlayan Fethiye Belediye Başkanı Alim Karaca, “Bugün, hayatları boyunca zorluklar yaşamış, baskılara uğramış Cumhuriyet Gazetesi ailesiyle birlikte olmaktan büyük mutluluk duyuyorum. Milli mücadelede Mustafa Kemal Atatürk’ün yanında olan, Cumhuriyet Gazetesi’nin kurucusu Fethiyeli Yunus Nadi Abalıoğu ile gurur duyuyoruz. Bu güzel coğrafyada, onların anısını yaşatmaya devam edeceğiz. Cumhuriyetini, vatanını seven bir yörük evladı olarak, Cumhuriyetin değerlerine sahip çıkmaya devam edeceğiz” dedi.
SEYDİLER MUHTARI PLAKET VERDİ
Yunus Nadi Abalıoğlu’nun doğduğu Seydiler Mahallesi Muhtarı Mehmet Güven, Başkan Karaca’ya vefalı davranışından dolayı teşekkür plaketi verdi. Güven’in takdim ettiği plakette, “Mahallemizde doğmuş ve ülkemizin büyük değerlerinden biri olmuş Yunus Nadi Abalıoğlu isminin yaşatılması için yaptığınız çalışmalardan dolayı teşekkür eder, bundan sonraki çalışmalarınızda başarılar dilerim” ifadeleri yer aldı.
Panele Yoğun KatılımYunus Nadi Parkı açılış töreninin ardından, Fethiye Belediyesi Kültür Merkezi'nde, "Cumhuriyet Fethiye'de Doğdu" konulu panel gerçekleştirildi. Cumhuriyet Vakfı Başkanı, Cumhuriyet Gazetesi İmtiyaz Sahibi Alev Coşkun, Cumhuriyet Vakfı Genel Sekreteri ve Yazar Işık Kansu ile Yazar Mine Kırıkkanat’ın katıldığı “Cumhuriyet Fethiye’de doğdu” konulu panelin moderatörlüğünü aslen Fethiyeli olan, Bursa eski milletvekili, Dr. Ceyhun İrgil yaptı.
Yunus Nadi Kimdir ?
Fethiye’de doğup büyüyen, cumhuriyetin kuruluş sürecinde daima Mustafa Kemal Atatürk’ün yanında yer alan Yunus Nadi Abalıoğlu (1879-1945), Kurtuluş Savaşı'nın önde gelen isimlerinden olmasının yanı sıra, fikir babası olduğu Anadolu Ajansı (AA) aracılığıyla milli mücadelenin yurda yayılmasında da etkin rol oynamıştı.
Yunus Nadi, ilköğrenimini Rodos İbtidai Mektebi’nde (Süleymaniye Mektebi) tamamlamış, Süleymaniye Medresesi’ndeki eğitimini tamamladıktan sonra İstanbul’a gelerek, öğrenim hayatına Mekteb-i Sultani (Galatasaray Lisesi) ve Hukuk Fakültesi’nde devam etmiştir.
Hükümet aleyhtarı bir cemiyetle ilgisi olduğu gerekçesiyle 1901 yılında üç yıl hapse mahkûm edilerek Midilli adasına gönderilmiştir.
Cezasını tamamladıktan sonra İstanbul’a dönmüştür. 1909 yılında Selanik’e giderek, İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin yayın organı “Rumeli” gazetesinde başyazar olmuştur. Balkan Savaşı’nın patlak vermesiyle İstanbul’a dönen Yunus Nadi, Nisan-Ağustos 1912 döneminde Osmanlı Mebusan Meclisi’nde Aydın milletvekilliği yapmıştır. Bu dönemde aynı zamanda Tasvir-i Efkâr gazetesinde başyazılar yazmış ve yazı işlerini yönetmiştir.
İttihat ve Terakki’nin desteklediği, üyelerinin çoğunluğu gazetecilerden oluşan Neşr-i Vesaik (Vesikaların Yayınlanması) Cemiyeti’nin aktif mensuplarından birisiyken, buradaki propaganda çalışmaları II. Balkan Savaşı esnasında Edirne’nin geri alınmasında etkili olmuştur.
Mustafa Kemal Paşa Sofya’da Askeri Ataşe iken onunla görüşmeye başlayan Yunus Nadi, Mustafa Kemal Paşa’nın ülkenin durumu hakkında kendisine yazmış olduğu mektupları “çelik kalemle yazılmış çelik fikirler” tabiriyle “Tasvir-i Efkâr” gazetesinde yayımlamıştır. Böylelikle Mustafa Kemal ile başlayan bu yakınlık Milli Mücadele döneminde giderek artmıştır.
Gazeteciliğinin yanında, son Osmanlı Meclisi’ne İzmir milletvekili olarak giren Yunus Nadi, 1918 yılında Yeni Gün” Gazetesi’ni kurmuştur. “Yeni Gün” Gazetesi Milli Mücadele’yi desteklediği için sık sık kapatılıp çeşitli baskılara uğrayınca, matbaasını ve bürosunu Ankara’ya taşıyarak Milli Mücadele saflarına katılmıştır.
23 Nisan 1920’de açılan TBMM’de İzmir milletvekili olarak yer alan Yunus Nadi, Ankara’da 9 Ağustos 1920’den itibaren çıkarmaya başladığı “Anadolu’da Yeni Gün” gazetesiyle Milli Mücadele fikrinin yurda yayılmasında etkili olmuştur.
Anadolu Ajansı’nın Kurucusu
Yunus Nadi, ayrıca, Milli Mücadeleyi desteklemek ve halkı milli davaya ilişkin gelişmelerden haberdar etmek amacıyla Halide Edip (Adıvar) ile birlikte 6 Nisan 1920’de Anadolu Ajansını kurmuştur. Yunus Nadi Abalıoğlu, 29 Ekim 1923 günü, İzmir milletvekili ve “Anayasa Komisyonu Başkanı” sıfatıyla Cumhuriyetin ilanını dünyaya duyuran anayasa değişikliğini Meclis kürsüsünde okuyan kişidir.
“Anadolu’da Yeni Gün” Gazetesini 1924 yılına kadar çıkartan Nadi, 7 Mayıs 1924’te “Cumhuriyet” gazetesini kurmuş ve 1945 yılına kadar gazetenin başyazarlık görevini bizzat yürütmüştür.
Cumhuriyet gazetesi kısa zamanda dönemin en önemli gazetesi haline gelmiştir. Yunus Nadi, 1924 yılından itibaren 1943 yılına kadar Muğla milletvekili olarak TBMM’de yer almış, 1945 yılında tedavi amacıyla gittiği Cenevre’de hayatını kaybetmiştir