Son yıllarda tarımda kullanılan pestisitlerin gıda ürünlerinde bıraktığı kalıntılar, halk sağlığı açısından ciddi bir tehdit oluşturmaya devam ediyor. Türk Böbrek Vakfı, bu tehlikeye dikkat çekerek, özellikle organ nakli olanlar, çocuklar ve hamilelerin daha fazla risk altında olduğunu açıkladı. Pestisitlerin sadece sebze ve meyvelerde değil, bakliyat, et, süt ve yumurta gibi farklı gıda ürünlerinde de bulunabileceği uyarısında bulunuldu.
Türk Böbrek Vakfı (TBV) Başkanı Timur Erk, “Pestisit kalıntıları, organ nakli hastaları gibi bağışıklık sistemi zayıf olan bireyler için ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Ayrıca çocuklar ve hamileler de bu zararlı maddelerden en hızlı şekilde etkilenebilecek gruplar arasında yer alıyor” diyerek, gıda tüketiminde dikkatli olunması gerektiğini vurguladı.
GIDA DENETİMLERİ ARTIRILMALIErk, bu sorunun sadece tüketicilerin değil, aynı zamanda gıda denetimlerinin de ciddi şekilde artırılmasını gerektirdiğini belirtti. “Halkımız, ne yediğini bilerek daha bilinçli bir şekilde alışveriş yapmalı. Yetkililer ise, denetimlerini sıkılaştırarak, gıda güvenliğini sağlamak için gerekli adımları atmalıdır” dedi.
Uzmanlar, pestisitlerin uzun vadeli sağlık etkilerinin çok çeşitli olabileceği konusunda uyarırken, organ nakli olmuş bireyler ve hassas grupların bu tür maddelerden uzak durmaları gerektiğini belirtiyor.
BESLENMEMİZDEKİ PESTİSİTLERİN ETKİLERİ
TBV Diyetisyeni Gökçen Efe Aydın, pestisitlerin beslenmemize olan etkilerini ayrıntılı bir şekilde açıkladı: “Pestisitler, tarım ürünlerini zararlılardan korumak ve verimliliği artırmak için kullanılan kimyasallardır. Ancak bu kimyasallar, doğrudan sağlığımıza zarar verebilecek kalıntılar bırakabilir.”
PESTİSİTLERİN EN ÇOK BULUNDUĞU BESİNLER* Sebze ve Meyveler: Elma, çilek, domates, biber ve ıspanak gibi ince kabuklu ya da yüzeyi pürüzlü olan ürünler daha fazla pestisit tutabilir.* Tahıllar ve Baklagiller: Buğday, pirinç, kuru fasulye ve nohut gibi ürünler pestisitlere maruz kalabilir.* Hayvansal Gıdalar: Hayvan yemlerindeki pestisitler, et, süt ve yumurtaya bulaşabilir.
PESTİSİTLERİN SAĞLIK ÜZERİNDEKİ OLUMSUZ ETKİLERİ
Uzun süreli ve yoğun pestisit maruziyeti, şu sağlık sorunlarına neden olabilir:* Hormonal düzensizlikler* Sinir sistemi hasarı* Kansere yol açabilecek toksik etkiler*Üreme bozuklukları
Özellikle çocuklar, hamileler ve bağışıklık sistemi zayıf olan (organ nakli olanlar) bireyler bu etkilerden daha fazla zarar görebilir.
PESTİSİT MARUZİYETİNİ AZALTMAK İÇİN PRATİK ÖNERİLER
Diyetisyen Aydın, pestisitlere maruziyeti azaltmak için şu adımları öneriyor:* Sebze ve meyveleri bol suda yıkayın, sirkeli veya karbonatlı suda bekletin.* Kabukları soyulabilen ürünlerin kabuklarını soyun.* Organik sertifikalı ürünleri tercih edin.* Sebze ve meyveleri mevsiminde tüketmeye özen gösterin.
TİMUR ERK: TARIM POLİTİKALARI GÖZDEN GEÇİRİLMELİ
TBV Başkanı Timur Erk: “Pestisitlerin insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerinin azaltılması için bireysel önlemler yeterli olmayabilir. Bu nedenle, pestisit kullanımını azaltmaya yönelik tarım politikalarını desteklemek ve kamuoyunda bu konuda bilinçlendirme kampanyaları düzenlemek büyük önem taşıyor. Pestisitlerde doz çok önemlidir, bunun hakkında Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından hem bilinçlendirme hem denetim çalışmaları yapılmalıdır” diye konuştu.