Konya’da pandemi döneminde yaşanan intihar olaylarıyla ilgili yapılan bir araştırma önemli veriler ortaya koydu. Araştırma, intihar oranlarının pandemi döneminde yüzde 25 arttığını, özellikle dijital kumar bağımlılığının intihar vakalarında etkili olduğunu gösterdi.
Necmettin Erbakan Üniversitesi (NEÜ) Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalında Prof. Dr. Mehmet Ak danışmanlığında Dr. Melike Kazan tarafından yürütülen tez çalışması sonucunda ilginç ve önemli veriler ortaya konuldu. Pandemi dönemi ile pandemi öncesindeki intihar vakalarını demografik özellikler, intihar nedenleri ve ilişkili faktörler açısından karşılaştırmayı ve pandeminin intihar oranları üzerindeki etkilerini değerlendirmeyi amaçlayan araştırmada psikolojik otopsi yöntemi kullanıldı. 11 Mart 2018 - 11 Mart 2022 tarihleri arasında Konya’da gerçekleşen tamamlanmış intihar vakalarının dahil edildiği ve 11 Mart 2020 ve sonrası pandemi dönemi kabul edilen araştırmada, pandemi döneminde tamamlanmış intihar vakalarında anlamlı bir artış olduğu tespit edildi. "2 yıllık süreçte intihar hızının yüzde 25 oranında arttığını tespit ettik"
Yapılan araştırma ve sonuçlarıyla ilgili bilgiler veren NEÜ Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalından Prof. Dr. Mehmet Ak, pandemi sürecindeki 2 yılı ve ondan önceki 2 yılı tamamlanmış intiharlar açısından incelediklerini belirterek, "Tamamlanmış intihar dediğimiz, ölümle sonuçlandığı için bu kişiler hayatta olmadığından, onlara yönelik bilgi edinmek ve analiz yapmak gerçekten güç oluyor. Burada psikiyatrik yönlerini ortaya koymak için psikolojik otopsi dediğimiz bir teknik kullanıyoruz. Psikolojik otopside kişilerin sağlık kayıtları, hayattaki yakınlarıyla görüşmeler, adli dosyalarının incelenmesi gibi zahmetli bir sürecin sonucunda elde edilen bilgileri analiz ederek sonuçları raporluyoruz. Pandemi döneminde ilginç sonuçlar çıktı. Gerçekten, o iki yıllık süreçte intihar hızının yüzde 25 oranında arttığını tespit ettik. Konya örnekleminde elde ettiğimiz bu veriyi Türkiye geneline de yaygınlaştırabileceğimizi düşünüyorum. İntihar açısından nedenselliğe baktığımızda ilginç bir veri ortaya çıktı. Psikiyatrik bozukluklar genel olarak artış gösterdi, ancak dijital kumar bağımlılığının bu dönemde çok fazla olduğu, bunun ekonomik anlamda bir zorlanmaya yol açtığı ve sonucunda intiharların gerçekleştiği çalışmamızda gözler önüne serildi. Hatta bir kaybın yakını bize, ’ne olur, şu kumar illetine bir çözüm bulun, bununla ilgili tedbir alın’ şeklinde bir serzenişte bulundu" dedi. "Pandemi dönemindeki evde kalma, izolasyon ve kısıtlama tedbirleri, ister istemez kişilerin psikiyatrik yardım almalarını da zorlaştırdı"
Pandemi dönemindeki evde kalma, izolasyon ve kısıtlama tedbirlerinin, ister istemez kişilerin psikiyatrik yardım almalarını da zorlaştırdığını belirten Prof. Dr. Mehmet Ak, "Psikiyatrik hastalıkların oranı arttığı halde psikiyatrik yardım almayla ilgili başvurular, o dönemki şartlar nedeniyle gerçekleşmedi ve hastalar kendi hastalıklarıyla ilgili bir değerlendirme ve tedavi sürecine maalesef giremediler. Bunun sonucunda da psikiyatrik hastalıkların en korkutucu yanı olan intihar davranışı oranında bir artış ortaya çıktığı görülüyor. Bu hastalıklar içerisinde bağımlılıklar kısmının belirgin şekilde arttığı görülüyor. Alkol ve madde bağımlılığı kısmıyla ilgili kötüye kullanımıyla ilgili bir artış olduğu gibi dijital kumar başta olmak üzere kumar oynama davranışıyla ilgili de belirgin bir bozulma olduğu ortaya çıktı. İnsanlar evde çalıştıkları, düzenli mesai olmadığı için uyku düzenleri bozuldu. Dijitalleşmenin bu süreçte belki faydalı yönlerini gördük; özellikle eğitim anlamında uzaktan eğitim büyük katkı sağladı ama hem gençlerin hem yetişkinlerin hem de çocukların ekran ve internetle temasları arttı. Ve oradaki tuzakların bir parçası olarak, belki o dönemin ekonomik anlamdaki zorlukları da eklenince, kumarla tanışıklık daha fazla oldu pandemi döneminde. Küçük kazançlarla başlayan o tuzak zincirinde ödenemeyecek kadar büyük zararlar oluşması insanlardaki çökkünlük ile depresyonu artırarak maalesef intihar davranışına yol açtı gibi görünüyor" şeklinde konuştu. "Pandemi döneminde üniversite mezunları intihar eden grup içerisinde daha yüksek bir orana sahip"
Kumarla ilişkili problemin orta yaşlarda daha fazla görüldüğünü ifade eden Prof. Dr. Mehmet Ak, "Zaten intihar oranı da normalde diğer çalışmalardan farklı olarak bu araştırmada daha fazla çıktı. Özellikle eğitim seviyesi anlamında pandemi öncesinde mesela üniversite mezunlarının intihar oranı bu kadar yüksek değilken, pandemide üniversite mezunları intihar eden grup içerisinde daha yüksek bir orana sahip. Bu, belki pandeminin getirdiği umutsuzluğu daha fazla yaşamış olabilirler. Farkındalığı daha yüksek olunca geleceğe yönelik olumsuz senaryolar yazma ihtimali ya da var olan iş düzenlerinin bozulması onları daha fazla etkiledi. Üniversite mezunlarının düzenli iş hayatının ortadan kalkması, ekstra etkilemiş olabilir" ifadelerini kullandı. "Arkadaş etkileşimi içinde insanlar bu bonuslara ve kazançlara çok kolaylıkla kanabiliyor"
Kumar gibi davranışların en çok ortaya çıkma nedeninin doğal bir reklam gibi görünen arkadaş önerileri olduğunu belirten Mehmet Ak, "Bir oyun gibi başlanıyor ve bu sistemlerde ağırlıklı olarak başlangıçta insanlara küçük kazançlar sunuluyor. Hatta ’hesabınıza ekstra bonuslar yüklendi’ gibi teşvik edici uygulamaları var. O arkadaş etkileşimi içinde insanlar bu bonuslara ve kazançlara çok kolaylıkla kanabiliyor. Ama sonra bunun kontrolden çıkabileceğinin farkında değil. Nasıl ki uyuşturucu içtiği zaman insanlar beyninde dopamin salgılanıyor ve bu hazzı yeniden deneyimlemek için tekrarladıklarından bağımlı oluyorlar, kumarda da aynı mekanizma var. İnsanın beyninde o kazanma heyecanı, gayretiyle salgılanan maddeler aslında biyolojik süreci tetiklemiş oluyor. Ve bir bakıyorsunuz, para kaybettiği halde oynamaya devam ediyor. Tabii ki diğer motivasyon kaybı sanki kumarla telafi etme gibi yanlış bir motivasyon, halbuki şimdiye kadar hiç kimse kumar kaybını kumarla telafi edememiştir. Çünkü bu bir bağımlılık. Kazancını bir yerde durdurabilen bir kumarbaz görmedim. Mutlaka kazancı ne kadar çok olursa olsun onu tekrar kumara yatırmıştır ve o kısır döngüden çıkamamıştır" diye konuştu.
HABER KAYNAĞI : İHA