Amasya’nın unutulmaya yüz tutmuş el sanatları olan ‘Yassıçal çuha’ ve ‘Gediksaray’ dokumaları coğrafi işaretle tescillendi.
Kadınların tezgahlarda dokuyup sandıklarda koruduğu ‘Yassıçal çuha dokuması’ ve ‘Gediksaray dokuması’ annelerinden kızlarına aktarılan bir kültürel miras olarak değerlendiriliyor. Amasya Valiliği’nin öncülüğündeki çalışmalarla alınan coğrafi işaret sayesinde bu iki dokuma sanatının gelecek kuşaklara aktarılması hedefleniyor. Atıl haldeki tezgahlar elden geçti, Yüksel nine sanatı yaşattı
250 yıllık tarihi olan Yassıçal çuha dokumacılık sanatının yaşatılması için Amasya Valiliği’nin girişimiyle 2006 yılında il merkezine bağlı Yassıçal köyünde Amasya Halk Eğitimi Merkezi tarafından ‘Yassıçal çuha dokuması’ kursu açıldı. Atıl haldeki tezgahlar elden geçirilerek aynıları yapıldı. Yüksel Kanar tarafından bir yıl boyunca kadınlara eğitim verildi. Yüksel ninenin 77 yaşında vefatının ardından usta öğreticilik görevini kızı Neşe Aşçı üstlendi. Aşçı, akrabaları Hatice Bünyat ve Hamide Demir’in de yer aldığı kursiyerlere eğitim verdi. Bünyat ve Demir de gayret ederek usta öğretici oldu. Bu sayede hayatları renklenen 70’den fazla kadın üretip para kazanarak ev ekonomilerine katkıda bulundu. Her motifin hikayesi var: ‘Eminem’ hasret, ‘Süleyman’ kararlılık
İpleri kök boyalarla boyanıp tetce ve çıkrıkla mekiklere sarılarak kendine özgü tezgahlarda dokunan Yassıçal çuhası kıyafet, çarşaf ile örtü yapımında kullanılıyor. Şehre gelen yerli ve yabancı ziyaretçilerin en çok satın aldığı yöresel ürünler arasında yer alıyor. ‘Eminem’, ‘Süleyman’, ‘Mehmet Dede’, ‘sinekli’, ‘tekke peşkiri’ adlarıyla anılan motifler, renk ve şekilleriyle farklılık içeriyor. Eminem’ motifi annenin evladına duyduğu hasreti, ‘Süleyman’ motifi ise kararlılığı yansıtıyor.
Büyük Amasya Otelinde düzenlenen tanıtım programına katılan Amasya Valisi Önder Bakan, "Amasya’mızın kültürel miraslarından olan Yassıçal Çuha ve Gediksaray Dokuması coğrafi işaretinin ilimize ve ülkemize hayırlı olmasını diliyor, bu süreçte emeği geçen herkese teşekkür ediyorum" dedi. "Çalışmaların meyvesini coğrafi işaretle aldık"
Hayatlarını renklendiren Yassıçal çuhasına coğrafi işaret alınmasından mutluluk duyan Amasya Olgunlaşma Enstitüsünde görevli usta öğretici Neşe Aşçı, "Uzun yıllardır yaptığımız çalışmaların meyvesini aldık. Yassıçal çuhasını coğrafi işaretle taçlandırdık. Artık Yassıçal çuha motiflerini çantalarda, nevresimlerde, abajürlerde ve giysilerin üstünde görebileceğiz" diye konuştu. Bir tezgahla başlayan hikayenin coğrafi işaret alınmasıyla ivme kazandığına değinen Hatice Bünyat da, bu sanatı gelecek nesillere aktarmak için çalışacaklarını söyledi. "Gediksaray dokumasında Amasya’nın dağları ve tahtalı gibi motifler var"
Amasya’nın Göynücek ilçesine bağlı Gediksaray köyünde geçmişte kadınların dokuduğu Gediksaray dokumasının renkli bir dokumacılık türü olduğunu anlatan usta öğretici Remziye Yalçın ise, "Yüzde 100 pamuk kumaş kullanılıyor. Amasya’nın dağları ve tahtalı gibi motifler var. Bu motifler genç kızların çeyiz sandıklarında yer aldığı söyleniyor. Farklı tasarımlar yapıp motifleri kıyafetlere işleyerek bu sanatı yaşatacağız" şeklinde konuştu.
HABER KAYNAĞI : İHA
Editor : Haber Merkezi
