Antalya’nın Kaş Çevre ve Kültür Derneği, Finike-Demre-Kaş-Kalkan Duble Yol Projesi’nin çevresel ve kültürel tahribatlarına karşı yaşadığı ciddi endişeler sonucu başlattığı imza kampanyasına büyük ilgi gösterildi. Beklenen imza sayısına kısa sürede ulaşıldı. Dernek, 1. Derece Doğal Sit Alanları, arkeolojik sitler, endemik bitkiler ve tarım alanlarını tehdit eden projeye karşı kamuoyunu bilgilendirerek, projenin iptal edilmesi için mücadele ediyor.
Proje, 11 arkeolojik sit ve 9 koruma alanına doğrudan ya da dolaylı olarak zarar verecek. Bu yol güzergahı, Beymelek Lagünü ve Kaputaş Doğal Sit Alanı gibi koruma altındaki bölgelerden geçiyor. Ayrıca, Likya Orkidesi gibi sadece bu bölgede yetişen endemik bitki türlerinin yaşam alanlarını tehdit ediyor. Toplamda 66.073 ağaç kesilecek, 321 hektar doğal alan tahrip olacak.
MEVCUT YOLLAR GENİŞLETİLİP İYİLEŞTİRİLEBİLİR
Dernek, mevcut yolların genişletilip iyileştirilmesi gerektiğini savunarak, "Duble yol yerine mevcut yollar geliştirilmelidir" çağrısında bulundu. Ayrıca, yolun geçeceği köylerde tarım ve hayvancılık yapan halkın ekonomik kayba uğrayacağı, köylüler arasında sosyal yapının bozulacağı uyarısı yaptı.
Kaş Çevre ve Kültür Derneği, bölgedeki doğal ve kültürel değerlerin korunması adına büyük bir halk hareketi başlatmayı hedefliyor ve bu projeyi durdurmak için her türlü desteği bekliyor.
66 BİN 73 AĞAÇ KESİLECEK
Dernek tarafından yapılan açıklamada, “Genişliği en az 60 metreye yayılan duble yolun etki alanında ve yakın çevresinde yer alan doğal ve kültürel varlıklarımız sayısı bu projenin iptal edilmesi için tek başına yeterli. Duble yol; 11 arkeolojik sit ve 9 koruma alanına doğrudan ya da dolaylı olarak zarar verecektir. Yol, Beymelek Lagünü ve Kaputaş 1. Derece Doğal Sit Alanlarının, Kaş - Kekova Özel Çevre Koruma Bölgesinin, Istlada/Hoyran antik kentinin içinden geçerek, dünya çapında tanınan Myra antik kenti ve Sura, Kyaneai antik kentlerinin sınırlarından ise teğet geçerek bölgedeki en değerli doğal ve kültür varlıklarımıza zarar verecek. Finike, Demre, Kaş, Akdeniz bölgesinde korunangelmiş son coğrafyalardan biridir” denildi.
KORUNA SON YERLERDEN BİRİSİ
Açıklama, “Bölge, tüm doğal çevre dokusuyla bugüne kadar korunagelmiş son yerlerden biridir. Duble yolun geçeceği bölge 22’si endemik olmak üzere 454 bitki cinsine ev sahipliği yapıyor. Dünyada sadece bu bölgede yetişen Likya Orkidesi, Kaputaş Andızotu, Sürmeli Çiğdemi yayılım alanları üzerinden geçerek bu endemik türlerin popülasyonuna zarar verecektir.
Yol güzergahında 118 hektar tarım alanı (yaklaşık 210 futbol sahası), 57 hektar toplam orman alanı (çalı, geniş yapraklı ve iğne yapraklı), 44 hektar zeytinlik alan ve 95 hektar makilik vejetasyon alanı olmak üzere toplam 321 hektar alan tahrip olacak, sadece 26,75 hektar orman alanında 66 bin 73 adet ağaç kesilecektir” ifadeleri de yer aldı.
BÖLGEDEKİ ÇİFTÇİMİZİ EKONOMİK KAYBA UĞRATACAK
Tarım alanları ve meraların duble yola terk edilerek köylerin sosyal ve ekonomik yapısının bozulacağı da belirtilen açıklamanın devamı şöyle: “Demre’de örtüaltı tarım ve Finike’de coğrafi işaretli Finike portakalı üretiminin yapıldığı kıymetli tarım topraklarından geçerek bölgedeki çiftçimizi ekonomik kayba uğratacaktır.
Duble yol çoğu yerde bir bariyer gibi iki katlı bina yüksekliğine ulaşan dolgu üzerine oturarak, hayvancılık ve çiftçilikle geçinen 17 köyde, halkın ata toprakları ve evlerinin üzerinden geçerek doğal ve sosyal hayatı bir bıçak gibi ikiye bölecek, burada yaşayan köylülerimizin ekonomik olarak zarar görmesine sebep olacaktır. Flora üzerine getirdiği yıkımın yanında fauna yani yaban hayatı da (hem yol yapımı sırasında gerçekleşecek patlatmalarla hem de sonrasında doğal yaşamı ikiye bölerek) geri dönülmez şekilde olumsuz etkileyecektir.”
İNŞAAT AŞAMASINDA BÜYÜK TAHRİBAT YAŞANACAK
“Yol ve tünel yapımı sırasında yapılacak olan patlatmalar Demre için hayati önem taşıyan, hem içme suyu hem de tarım sulamasında kullanılan yeraltı su kaynaklarına zarar verecektir.
Yol yapımı yarma çalışmalarında 19 milyon 680 bin 825 metreküp hafriyat oluşacak, oluşan bu hafriyatın 7 milyon 290 bin 517 metreküpü dolgu amaçlı olarak projede kullanılacak. Geriye 12 milyon 390 bin 380 metreküp hafriyat/moloz fazlası kalıyor. Bu hafriyat fazlası, yığılan molozun yüksekliğinin 10 metre olması durumunda dahi 175 futbol sahası kadar alana ihtiyaç duyulacağını gösteriyor. Projede bu hafriyat için ‘’ilgili belediyelerin hafriyat döküm sahalarına taşınacaktır’’ denilmesine rağmen üç belediyenin de bu büyüklükte moloz/hafriyat için döküm alanı bulunmamaktadır.”
DUBLE YOL, TURİZMİN GÖZBEBEĞİ BÖLGE İÇİN YIKIM PROJESİDİR
“Kaş - Kalkan deniz gören yamaçlarından geçen duble yol sonrasında alan hızlar ranta açılacak ve betonlaşacaktır. Burada kazanan Kaş halkı değil, projeyi çok önceden bilen ve o bölgenin insanından arazileri toplamış olan rantçılar, inşaat firmaları ve sonrasında bölgeye gelip turizm pastasından aslan payını alacak ulusal ve uluslararası firmalar olacaktır.
Duble yol, Antalya’daki diğer bölgelerden farklı olarak kitle turizmi yerine kültür ve doğal zenginliğine dayalı butik turizmin yaşandığı Kaş’ı kitle turizmine açarak, koruma alanlarına, ÖÇK bölgelerine, arkeolojik sit alanlarına ve bu alanlardaki ekolojik çeşitliliğe zarar verecek Kaş’ın yerel üzerinden işleyen turizm yapısının kökten değişmesine sebep olacaktır.
Hem kıyı hem dağ kesiminde, üstelik muhteşem manzaralara sahip mevcut alternatif yollar varken duble yol yapılması kamu yararı taşımamaktadır!”
MALİYETİ DE ÇOK YÜKSEK
“Duble yolun maliyeti 2021 yılı verisiyle 2 milyar TL’dir. Bu rakam güncel olmaması bir yana, yapılacak köprü, viyadük, tünel ve kamulaştırma giderleri maliyetin içinde değildir. 64km yol içinde 11 adet köprü-viyadük, toplam uzunluğu 19km’yi bulan 6 tünel yer almaktadır. Kaş- Demre arasında üç şeritli yol varken ve mevcut yollar iyileştirilebilecekken, coğrafyanın koşullarını olağanüstü zorlayarak bu kadar maliyetli bir yatırımın yapılması kamu yararı taşımamaktadır.”
MEVCUT YOLLAR İYİLEŞTİRİLMELİDİR
“Kaş’ı transit geçen, ilçe merkezi ile bağlantısı olmayan duble yol için bilirkişi raporunda, mevcut Kaş-Kalkan yolunun 28 dakikada geçildiğini, yeni yolun girişinin ise merkeze 12 kilometre olan Ağullu Mahallesinden olacağı için 31 dakika süreceğini ve yerel halkın yüzde 73’ünün bu şartlarda mevcut yolu kullanmaya devam edeceği rapor edilmiştir. Rapora göre yerel halkın dörtte üçünün mevcut yolları kullanmaya devam edeceği ortadayken, duble yol güzergahının mevcut yolların üzerinden ya da mevcut yollara teğet geçtiği görülürken, Demre – Kaş arasında üç şeritli bir yol zaten mevcutken, sadece belli noktaların fiziki ve geometrik standartlarının iyileştirilmesi yeterliyken, yeniden dört şeritli yolun yapılması ekonomik sıkıntılar içinde yaşayan Türk halkına artı vergi yüküdür, israftır!”
SÜREÇTE NE OLMUŞTU?
Antalya Valiliği 2017 yılında Kaş – Kalkan dubleyolu için ‘ÇED Gerekli Değildir’ kararı almıştı. Bu karara karşı açılan dava, davacılar lehine sonuçlanmış, 2021 yılında da ÇED raporu hazırlanmış ve Finike, Demre ve Kaş etapları birleştirilerek halkın bilgisine sunulmuştu. Bu arada Finike halkının tepkisiyle Finike etabı geçici olarak plandan çıkarılmıştı. Kaş ve Demre’de ÇED toplantısına yoğun katılım gösteren halk, otoyola karşı çıkmış, mevcut yolların iyileştirilmesini istemişti.
2024 yılında ÇED sürecini tamamlamak amacıyla ÇŞİD Bakanlığında İnceleme Değerlendirme Komisyonu toplantısı yapılmış, Demre Belediye Başkanı, Finike Belediye Başkan Yardımcısı, Meclis üyeleri, STK temsilcileri ve vatandaşlar itirazlarını komisyona sunmuş, mevcut yolların iyileştirilmesini talep etmişlerdi.
Editor : Mustafa SARIİPEK (Yayın Danışmanı)
