Marmaris Beyaz Martılar Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi Kurum Psikoloğu Reyhan Dönmezer Atilla, 2 Nisan Otizm Farkındalık Günü dolayısıyla bir video yayınladı. Videoda, otizmin erken belirtilerine dikkat çeken Atilla, ailelerin bilinçlenmesinin ve erken tanının önemine vurgu yaptı.
Atilla, otizmin yaşamın ilk üç yılında ortaya çıkan gelişimsel bir farklılık olduğunu belirterek, belirtilerin her çocukta farklı şekillerde görülebileceğini ifade etti. “Bebeklik döneminden itibaren bazı merkezler tarafından takip edilmektedir. Ancak hastane ortamında ya da sağlık ocaklarında, çocuklar genellikle gergin, stresli ya da ağlamaklı oldukları için belirli semptomlar gözden kaçabilir. Bugünün, bu farkındalık gününün ve bu videoyu çekmemdeki temel amaç; anneleri bilinçlendirmek ve onları daha dikkatli gözlem yapmaya yönlendirmektir.”
Atilla, otizmli çocukların genellikle istemsiz el hareketlerinin devam ettiğini belirtti ve ekledi: “Bebeklerde ilk dönemlerde istemsiz el ve ayak hareketleri gözlemlenir ancak zamanla bunların kaybolması beklenir. Otizm tanısı alan çocuklarda ise çoğunlukla istemsiz el hareketleri devam etmektedir.” Ayrıca, otizmli çocukların cam, su gibi nesnelere aşırı bağlanma eğiliminde olabileceğine dikkat çekti.
“Otizm belirtileri arasında bir diğer önemli bulgu, ev içerisinde anlamsız gezinmelerdir. Uzun koridorlarda ileri geri yürümek, volta atar gibi hareket etmek ya da dairesel şekiller çizerek hareket etmek bu belirtilerden bazılarıdır.” diyen Atilla, rutinlerde değişikliklere karşı aşırı ısrarcı olunabileceğini ifade etti.
“Ortak dikkat başlatma güçlüğü” konusuna değinen Atilla, otizmli çocukların, hoşlarına giden bir nesne ya da durumu başkalarına işaret ederek paylaşmakta zorlandıklarını belirtti. “Bu durumla bağlantılı olarak, göz kontağında kısıtlılık yaşarlar. Karşılarındaki kişinin göz hareketlerini takip etmekte güçlük çekerler.”
Taklit becerilerindeki geriliği de vurgulayan Atilla, “Gelişim sürecinin en önemli yapı taşlarından biri olan taklit becerilerinde gerilik de otizmin belirgin göstergelerindendir.” dedi. Basit komutları yerine getirmekte zorlanan çocukların dil gelişiminin de gecikebileceğine dikkat çekti: “Dil gelişimi açısından bakıldığında, basit yansıma sesleri ve tekrarlayan heceler çıkarmakta, nesneleri ya da kişileri adlandırmada, uygun cümleler kurmada güçlük çekebilirler.”
Duyusal hassasiyetlerin de otizmli çocuklarda farklılık gösterebileceğini belirten Atilla, “Bazıları fiziksel teması çok severken, bazıları ise temastan hiç hoşlanmaz. Sürekli hareket etmek, koşmak, zıplamak isteyen çocuklar olabildiği gibi, harekete karşı temkinli davrananlar da vardır.” Ayrıca, bazı çocukların acıya, kokuya ya da tada karşı aşırı hassasiyet gösterdiğini ya da duyarsızlık yaşayabileceğini söyledi.
“Bu videoyu çekmemdeki temel amaç, aileleri bu başlıklar hakkında bilinçlendirmek ve erken tanı ile çocuklarımızın gelişim sürecine en doğru şekilde yön vermektir.” diyerek sözlerini sonlandıran Atilla, otizm konusunda farkındalık yaratmayı sürdüreceklerini belirtti.
Editor : Arzu BARIŞKANER
