Akdeniz ve Ege bölgesi arasında uzanan 229 kilometre uzunluğundaki Muğla Dalaman Çayı’nda 12 kilometrelik rafting parkuru adrenalin tutkunlarının vazgeçemediği alanların başında geliyor. Macera, hız, güç, kıvraklık gerektiren ve nabzınızı yükselten sertlik derecesi 0 ile 5 arasında değişen 6 ile 8 kişilik takımlar halinde azgın sular üzerinde kayıp gitmek, dalgalara karşı adeta boğuşmak gerekiyor. Özellikle yabancı turistlerin akın ettiği rafting heyecanını yansıtmak için uzun yıllardan bu yana eğitmenlik yapan Recep Güler, YENİ SAYFA’ya konuştu.
RAFTİNG TÜRKİYE’YE 1990’LARIN BAŞINDA GİRİŞ YAPTI
Türkiye’ye nehir raftingini ilk getiren kişiler arasında olarak bilinen, mesleğe 1986’larda başlayıp ülkemizde 60’ın üzerinde nehir rehberi yetiştiren Marmaris’te yaşayanı eğitmenler eğitmeni Vedat Vural’ın anlatımına göre 1990’lı yılların başında Türkiye’de nehirlere girmeye başladıklarını belirterek şunları söylemişti: “Fırat, Melen, Sakarya, Köprüçay, Dalaman ve Çoruh nehirlerinin Türk ekibi olarak öncü inişlerini yerel insanların şaşkın bakışları arasında gerçekleştirdiğimizde herkes hayran kalıyordu. Tarihe baktığımız zaman raftingin bölgelere giriş tarihi olarak, 1991 Fırat, Melen, Sakarya, 1992 Çoruh, Köprüçay, 1993 Dalaman Çayı, 1994 Alara Çayı ve 1995 Manavgat Çayı kayıtlara geçenler.”
RAFTİNG REHBERİ OLMAK O KADAR KOLAY DEĞİL
Sektörün bel kemiği misafirlerin tüm gün aynı botta birlikte oldukları rehberlerin son derece güvenilir olması gerekiyor. Öncelikle bölgeyi, parkurları çok çok iyi tanımaları gerekiyor. Özellikle de zorluk derecesi 4 olan yerlerde rehberlik yapabilmenin şartları da ağır. Bu nedenle de burada IRF (İnternational Rafting Federation) standartlarında eğitim almış IRF belgeli rehberler, dünya standartlarında hizmet veriyor.
DALAMAN, DÜNYADA BİLİNEN PARKURLAR ARASINDA
Akköprü Barajı yapılmazdan önce 13 kilometrelik zorlu parkuru ile birlikte toplamda 23 kilometrelik turun gerçekleştiği Dalaman Çayı’nda şu anda 12 kilometrelik alanda tur yapılıyor. 25 yıldan bu yana Dalaman Çayı üzerinde rafting rehberliği yapan Recep Güler, “Barajın yapımıyla artık su seviyesi düştüğü için zorunlu olarak R2 parkuru bitti. Biz de R3 parkuruna çıkarak toplam 12 kilometrelik parkur yapıyoruz. Nisan’da sezon açtığımızda zorluk derecesi su seviyesi yüksek olduğu için 0 - 4,5 arasında oluyor. Sezon ortalarına doğru bu 0 - 3,5 civarına düşüyor. Nehirlerde zorluk derecesi olarak lavel (Seviye) dediğimiz yerlerde zorluk dereceleri ile belirlenir” dedi.
SEVİYE DÜNYADA 0’DAN 6’YA KADAR DEĞERLENDİRİLİYOR
Seviyesi 6 olan parkurun dünyada geçilemeyen seviyesi yüksek bölge olduğunu da sözlerine ekleyen Güler şunları söyledi: “Dalaman Çayı’ndaki zorluk derecesi maksimim 5’e kadar. Dalaman Çayı rafting açısından Türkiye’nin en iyi teknik nehridir. Buraya aktif olarak Dalyan, Fethiye, Marmaris ve Bodrum başta olmak üzere komşu ilçelerimizden gelen misafirleri ağırlıyoruz. Yerli müşterilerimizin rağbeti ile raftingte biraz kıpırdanma oldu. Özellikle Fethiye bölgesinden çok yerli müşteri geliyor. En yoğun dönemi 01 Mayıs-15 Ekim tarihleri arasında yaşanıyor.”
SEVİYELERİN ZORLUK DERECELERİ FARKLI
Lavellerden ayrı olarak bazı noktaların zorluk derecelerinin anında değiştiğini ve bu bölgelere de çağlayan adını verdiklerini belirten Recep Güler, “Bölgemizde 8-10 tane güzel çağlayanlarımız var. Bunların zorluk derecesi 0 ile 4 arasında değişiyor. 4 yüksekliğindeki çağlayanlar genelde kayalık alanlardaki suyun debisinin hayli yükseldiği bölgeler oluyor. Buralarda rehber tecrübesi gerekiyor. 9 günlük Bayram tatili döneminde yerli ziyaretçilerimizin sayısında artış oldu” dedi.
HER TÜRLÜ EMNİYET TEDBİRİ ALINIYOR
Rafting yaparken hayati tehlike olmadığını, zorluk derecesi 4 olan kayalar arasında geçişlerde gereken emniyet tedbirlerini aldıklarını da söyleyen Recep Güler şöyle konuştu:
“Öncü ekiplerimiz zorluk derecesi fazla olan yerlerde botların devrilmesi tehlikesine karşı emniyet tedbirini önceden alıyorlar. Oralarda bir iki kişi cankurtaran görevi yapıyor. Zaten can yelek ve kasklar var. Sadece bottan düşenlerin kayalara çarpmaları önleniyor. Botlara binmeden zaten suya düştüklerinde nasıl duracakları ve ne yapmaları gerektiğinin eğitimi veriliyor.”
RAFTİNG NEDİR?
Rafting, raft adı verilen botlarla, debisi yüksek nehirlerde yapılıyor ve raftingde asıl olan içinde bulunulan raftı devirmeden, kürekle yönlendirerek kaya ve engeller arasından geçirmek. Rafting, 6 ile 8 kişilik takımlar halinde yapılır. Derecelerine göre parkurlar şöyle:
Derece 1: Çok basit akıntılı ve kolay geçişler için uygundur.
Derece 2: Az akıntılı, düzenli akışa sahip, tehlikesi bulunmayan küçük kaya ve dalgaların bulunduğu basit geçişler için elverişlidir.
Derece 3: Orta zorlukta, boyu bir metreyi bulan dalgalanmaların oluşabilirken görüş mesafesi sınırlıdır.
Derece 4: Çok zor ve büyük rapidler (Çağlayan) vardır. Düşüşlerin başlangıcını ve bitişini kestirmek güçtür. Hırçın geçişler ve zorlu engellerle dolu bir sınıftır.
Derece 5: Aşırı zor, yüksek debi ve akıntı, tehlikeli kayalar, dik yamaçlar, arka arkaya gelen düşüşler, ilerlemede sınırlı geçişler vardır. Amatör raftingciler için önerilmeyen parkurdur.
Derece 6: Nehir metrelerce yukarıdan dökülür, sık engellerle doludur. Geçişi uzman raftingciler için bile zor ya da imkansız olan sınıftır.
Editor : Mustafa SARIİPEK (Yayın Danışmanı)
