’Sahte alkol’ uyarısı: "Belirtiler başka hastalıklarla benzer, şüphenin söylenmesi çok önemli"

Geçtiğimiz günlerde 1 kişinin daha Fatih’te sahte alkolden öldüğü iddia edilirken uyarılarda bulunan Acil Tıp Uzmanı Doç. Dr. Burak Demirci, "Bizi zorlayan tablo; şikayetlerin başka hastalıklarla benzerlik oluşturması, şüphenin söylenmesi çok önemli. 3 saatten başlayıp vakadan vakaya değişen sessiz, bulgusuz dönem olur, zaten bu aldatıcıdır. Körlük seviyesine kadar ilerleyen bulgular olabilir, hasta koma durumunda gelebilir. Bir gecede 6-7 metanol intoksikasyonuyla gelen hastamız oldu ki kaybettiğimiz hasta oldu. Sağlığımız için alkolün kendisi başlı başına düşman" dedi.

Son haftalarda sahte alkol ölümlerle gündeme gelirken geçtiğimiz günlerde Fatih’te 1 kişinin daha sahte alkolden vefat ettiği iddia edildi. Türkiye genelinde sahte alkole karşı denetimler devam ederken operasyonlarda litrelerce sahte ve kaçak alkol de geçirildi. Uzmanlar, alkolün zararlarını anlatırken sahte alkole karşı uyarılarını sıklıkla yineliyor. Bağcılar Eğitim ve Araştırma Hastanesi Acil Tıp Kliniği İdari Sorumlusu Doç. Dr. Burak Demirci de metil alkol zehirlenmesi, tedavi gibi süreçlere yönelik bilgi verdi. "Şikayetler başka hastalıklarla benzerlik oluşturuyor, bilgi verilmesi önemli"

Sahte alkol zehirlenmeleri ve oluşturduğu etkilere yönelik konuşan Acil Tıp Uzmanı Doç. Dr. Burak Demirci, "Zehirlenme tablosunu izlediğimiz alkol tipi; metil alkol, metanol zehirlenmeleri. Etil ve metil alkol vücutta aynı enzim vasıtasıyla metabolize oluyor ama sonucunda oluşan metabolitler farklı. Hem sağ kalımı hem de hastanın eğer yaşarsa nörolojik fonksiyonları, normal hayatını gündelik devam ettirme durumları tamamen erken tedaviye ve başvuruya bağlı. Nasıl, ne miktarda aldığı, sahte alkolle normal alkol de alıp almadığı hepsi süreci değiştiriyor. Bizi zorlayan tablo; başvuru şikayetlerinin çok başka hastalıklarla ayırıcı tanıda benzerlik oluşturması. Mesela; baş ağrısı, baş dönmesi, bulantı, kusma, karın ağrısı, halsizlik erken evredeki şikayetler. Hastanın ya da yakınının bize alkol tükettiğini, özellikle kaynağı belli olmayan alkol tükettiğini, metil alkol şüphesi olabileceğini beyan etmesi çok önemli. Öncelikle hastanın vital bulgularını, yaşam fonksiyonlarını stabil hale getirmeye çalışıyoruz. Kan gazı dediğimiz tetkikteki parametrelerde ciddi oynama yapıyor zaten bizi tanıya yaklaştıran şey; o kan gazında asidoz dediğimiz kanın asit tablosunun bozulması, bize bunu düşündürüyor, daha detaylı durumlar da var. Öyküde alkol durumunu bilmeyince farklı sebepler aklımıza gelebiliyor. Gerek laboratuvar sonuçları gerek hastanın klinik durumu tedavide oldukça farklı seçeneklere yönelmemize sebep oluyor" dedi. "Bir gecede metanol intoksikasyonuyla gelen 6-7 hastamız oldu"

Erken başvurunun önemine dikkat çeken Doç. Dr. Demirci, "Erken başvurularda uyguladığımız tedavide ciddi sağ kalım ve bundan sonraki hayat konforunda olumlu katkılar sunabiliriz ama genelde bu hastalar geç başvurduğu için üzücü sonuçlarla karşılaşabiliyoruz. Antidot tedavimiz var, ne yapıyor; tepkimenin yavaşlamasına neden oluyor, metanol metabolitlerine ayrılamadığı için de olumsuz etkilerini daha az görüyoruz. Çok ileri tabloda kanda asidoz dediğimiz ya da koma, nöbet gibi tablolar geliştiğinde de hastaya en son hemodiyaliz dediğimiz kanın filtrasyonu gibi bir tedavi seçeneği ortaya çıkıyor. Hemodiyalizden de uygun zamanda başvuran hastalarda çok olumlu sonuçlar alınabiliyor. Başvurunun yılbaşı öncesi ve sonrasında artmış olması hususu nöbetlerde çok dikkatimizi çekti. Hatta bir gecede metanol intoksikasyonuyla gelen 6-7 hastamız oldu ki neredeyse 3-4’ü entübe oldu, yoğun bakımlara nakledildi, kaybettiğimiz hastamız oldu. Hep erkek hastalar oldu, genelde orta, ileri yaş, 30-60 yaş arası diyebilirim. Alkolün kendisi başlı başına vücudumuz, sağlığımız için düşman. Kendi sağlığına, canına zarar vermeleri hem ailelerini hem bizi üzüyor" şeklinde konuştu. "Beyin kanamaları gördüğümüz metanol zehirlenmesi vakaları da oluyor"

Kronik alkol kullanan kişilerde kimi zaman belirtilerin göz ardı edilebileceğini aktaran Doç. Dr. Demirci, şöyle konuştu:

"Eğer bilinci açıksa hastaya hep sorarız, ‘Görmende bir problem var mı’ diye. Görme defektlerine yol açıyor ve spektrumu çok geniş. Bulanık, çift görme, ışığa karşı duyarlılık olabilir, ışık çakmaları görebilir, ’Gözüme perde, ışık hüzmesi indi gibi’ tanımlamalar yapabilirler. Bu duruma kadar başlangıç bulgularını hissetmeyen hastalar olabilir. Bunlar da özellikle kronik alkol tüketen kişiler, geç başvurularında tedavi de oldukça zorlaşıyor. Kronik alkol kullanan kişilerin metanol içme şüphesi olduğunda daha erken hastaneye başvurmaları, daha şüpheci olmalarında fayda var. 3 saatten başlayıp vakadan vakaya değişen sessiz, bulgusuz dönem olur, zaten bu aldatıcıdır. Ardından geç evrede de spesifik bulgular ortaya çıkar, bunların başında göz bulguları geliyor. Körlük seviyesine kadar ilerleyen bulgular, nörolojik bulgular dediğimiz nöbetler yani hasta epilepsi hastası gibi nöbet geçirebilir, koma durumunda gelebilir. Kandaki asidoz tablosunun derinleşip tablonun kötüleşmesi sonucunda böbrek, kalp fonksiyonları geriler. İlerleyen evrede tomografide beyin kanamaları gördüğümüz metanol zehirlenmesi vakaları da oluyor. Ölüm genelde çoklu organ fonksiyon bozukluğundan değil de solunum durması kaynaklı oluyor"