Muğla Odaları ve Borsası’nca mali tabloların uzun yıllar süren yüksek enflasyonun etkisinden arındırılması ve böylece vergileme üzerindeki enflasyondan kaynaklanan olumsuzlukların giderilmesi için 2023 hesap dönemi sonu itibari ile enflasyon düzeltmesi yapıldı. Bu çalışma işletmelere bir vergi yükü getirilmedi.
MUĞLA ODALARI VE BORSASI’NDAN ORTAK KARAR
Enflasyon düzeltmesi sonucu bir kar çıktı ise bu geçmiş yıl karlarına, zarar çıktı ise geçmiş yıl zararlarına atılmak suretiyle işlemin vergisel etkisinin bertaraf edildiği belirtildi. Böylece, 2023 hesap dönemi sonunda yapılan enflasyon düzeltmesinde mali tablolar gerçek durumu yansıtan bir duruma getirilmiş ama işletmelere bir vergi yükü getirilmedi. Ancak; 2024 yılı (geçici vergi dönemleri dahil ) ve şartlarının devamı halinde, izleyen hesap dönemlerinde mali tablolar enflasyon düzeltmesine tabi tutulacak ve yapılan enflasyon düzeltmeleri sonucu ortaya çıkacak değerleme farkları dönem kar veya zararına atılacağı da verilen bilgiler arasında.
ENFLASYON VERGİSİ ÖDENECEK DURUMLAR
Yapılan ortak açıklamada, “Bilindiği üzere bilançonun aktifinde yer alan parasal olmayan kıymetlerin enflasyon oranında artırılması, varlığın artması yani gelirin artmasıdır. Aynı şekilde bilançonun pasifinde yer alan parasal olmayan kıymetlerin artırılması da giderin artmasıdır. Bu durum özellikle öz kaynağı güçlü olmayan küçük ve orta ölçekli işletmeleri zor duruma sokacak ve gayri faal işletmelerden bile vergi alınmasına sebep olacaktır. Bilançonun aktifinde yer alan stoklarını, üretim tesislerini, demirbaşlarını borç ile temin etmiş bir işletme hiç faaliyette bulunmasa bile enflasyon vergisi ödeyecektir. Örneğin: Enflasyon düzeltme katsayısının yüzde 20 olduğunu ve bir işletmenin aktifinde sadece 600 bin TL tutarında stok bulunduğunu, öz sermayesinin de 50 bin TL olduğunu kabul edelim.( İşletme söz konusu stoku kredi ile temin etmiştir)
ŞU İŞLEM YAPILACAK
“600.000 TL Stok x 0.20 Değerleme Katsayısı = 120.000 TL gelir
50.000 TL Öz Sermaye X 0.20 Değerleme Katsayısı = 10.000 TL gider
120.000 - 10.000 = 110.000 TL Enflasyon Düzeltme Karı
Görüldüğü üzere işletme hiç satış yapmasa bile 110 bin TL enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan kar çıkmaktadır.
Enflasyon düzeltmesinin her geçici vergi döneminde yapılması, işletmelerin mali tablolarının düzeltmesinden çok yeni bir vergi ihdas edilmesi anlamına geliyor. Aynı şekilde, serbest muhasebeci mali müşavir veya yeminli mali müşavir gibi meslek mensuplarına da ciddi bir yük getirmektedir.”
GEÇİCİ VERGİ DÖNEMİNDE HİÇ BİLANÇO HAZIRLANMAMIŞ
Bugüne kadar hiçbir geçici vergi döneminde bilanço hazırlanmadığının belirtildiği açıklamanın devamı şöyle: “Sadece gelir tablosu beyannameye eklenmiş. Enflasyon düzeltmesi işleminin her geçici vergi döneminde yapılması durumumda her dönem için bilanço hazırlanacak demektir. Bilanço hazırlanması çok ayrıntılı bir çalışma olup; işletmenin aktif ve pasiflerinde yer alan tüm varlıkların sayılması, ölçülmesi, tartılması, değerlenmesi işlemlerinin sürekli yapılması anlamına gelmektedir. Ayrıca bu kadar kısa sürede bilanço hazırlanması durumunda bilanço kalemlerinde hata ortaya çıkabilir. Bunun sonucunda da hem işletmeler, hem meslek mensupları vergi cezaları ile karşı karşıya kalabilir.
Enflasyon düzeltmesinin yapılmasından beklenen sonuç bu değildir. Amaç, üzüm yemek olmalıdır. Bu nedenle enflasyon düzeltmesi her geçici vergi döneminde değil yılsonlarında yapılmalı ve enflasyon düzeltmesinin vergisel etkisi olmadan, mali tabloların düzeltilmesi amaçlanmalıdır.
Hazine ve Maliye Bakanlığı enflasyon düzeltmesi işlemlerinin vergisel etkisi konusunda ısrarcı olması durumunda, enflasyon düzeltmesi işlemi seçimlik olmalıdır.”
Editor : Mustafa SARIİPEK (Yayın Danışmanı)