Ege Üniversitesi Botanik Bahçesi Herbaryum Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Hasan Yıldırım, sosyal medyada gördüğü ve farklı bir tür olduğunu düşündüğü bitkinin izini sürerek Türkçe “Muğla emceği” adıyla bilim dünyasına kazandırdı. Muğla’nın Fethiye ilçe sınırlarında, Göcek tüneli civarındaki serpantin bölgelerde bulunan ve halk arasında 'Emzikotu' ya da 'Emcekotu' olarak bilinen bitki, bilimsel adıyla ‘Onosma’ cinsine ait yeni bir tür olarak tanımlandı.
Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Yıldırım, Muğla’nın Akyaka bölgesinde yaşayan doğasever Yasemin Silier’in paylaştığı bitki fotoğraflarından hareketle çalışmalara başladı. Ardından Muğla’da bitkiler üzerine amatör çalışmalar yapan emekli İngilizce öğretmeni Bülent Elmas ile Göcek Tüneli yakınlarında türe ait örnekler topladı. Doktora öğrencisi Tuğkan Özdöl ile birlikte çalışmaları derinleştiren Prof. Dr. Yıldırım, Mersin Üniversitesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Rıza Binzet’i de sürece dahil etti.
Ege Üniversitesi ve Mersin Üniversitesi tarafından yürütülen ortak çalışmalar sonucunda bitkinin yeni bir tür olduğu belirlendi. ‘Muğla emceği’ adı verilen bitki, daha önce Doğu, Güney ve İç Anadolu’da yaygın olan ‘Kaya emceği’ (Onosma alborosea) ile karıştırılmıştı. Prof. Dr. Yıldırım, bitkinin ‘Kaya emceği’ ile aynı grupta bile olmadığını belirtti. Prof. Dr. Rıza Binzet’in öncülüğünde hazırlanan makale, Yeni Zelanda kökenli Phytotaxa dergisinde yayınlanarak ‘Muğla emceği’ olarak bilim dünyasına tanıtıldı.
Prof. Dr. Yıldırım, Onosma cinsinin dünya genelinde yaklaşık 300 türe sahip olduğunu ve Türkiye’nin bu türlerin çeşitlilik merkezlerinden biri olduğunu ifade etti. Türkiye’de toplam 105 tür bulunduğunu ve 62’sinin endemik olduğunu belirten Yıldırım, bu durumun Onosma cinsinin ülkemizdeki türlerinin yüzde 60’ının endemik olduğunu gösterdiğini vurguladı.
Fethiye sınırlarında sadece bu bölgede yayılış gösterdiği ve popülasyonlarının özellikle yol genişletme çalışmalarından dolayı zarar gördüğü belirtilen Muğla emceği, tür eylem çalışmalarının başlatılması gereken bir tür olarak değerlendiriliyor. Prof. Dr. Yıldırım, bu türün korunması için gerekli önlemlerin alınmasının önemini vurguladı.
Editor : Arzu BARIŞKANER
